Yönetici Özeti’nde bu Pazartesi (31.10.2022) sabahı ağıma takılanlar aşağıdadır. Güzel bir hafta geçirmeniz dileğiyle. Sevgiler, Emrah.
Ekonomi ve Siyaset Gündemi
Görebildiğim kadarıyla, takip etmeniz gereken kayda değer bir şey yok. Siyasetçiler çeşitli yerlerde konuşacak, açılış yapacak, törenlere katılacak falan. Polemiklere takılmazsanız üretken bir gün sizi bekliyor.
Resmi Gazete’de yayınlananlar sizin için önemliyse, buyrun. Birkaç özelleştirme ve acele kamulaştırma kararı var. Yine bir sürü atama yapılmış. Eşinizin dostunuzun atanma haberlerini Resmi Gazete’den takip etmiyorsanız, ilginizi çekecek bir şey yok.
Açıklama ve Haberler
“Enflasyonu dünyadaki gibi algılamıyoruz”
Geçen hafta Bakan Nebati “enflasyonu dünyadaki gibi algılamıyoruz“ demiş.
Önemli soru şu: Firmalar ve tüketiciler, enflasyonu dünyanın algıladığı gibi mi algılıyorlar? Yoksa, Bakan’ın algıladığı gibi mi algılıyorlar? Firmalar ve tüketiciler enflasyondan dünyanın her yerinde olduğu gibi etkileniyorlar. Eğer Bakan farklı algılıyorsa, enflasyon sorununu pek önemsemiyor demektir ki açıklamasında bunun ipuçlarını bulmak mümkün. Bakan, enflasyonla mücadelede büyümeye odaklandığını söylüyor. Arabanın hararet sorunuyla mücadele etmek için hızlı gitmeye devam etmeye çalışmak gibi bir şey yani.
Gri Liste
Tele1’in haberine göre Mali Eylem Görev Gücü (FATF), Türkiye’yi kara para aklama ve terörün finansmanı ile mücadelede yetersiz çabalar nedeniyle’ ‘gri listede’ bırakmış. FATF’ın sitesini ziyaret ederek konuyu inceleyebilirsiniz.
FATF hakkında daha çok bilgi edinmek istiyorsanız, 2012 yılında TEPAV için kısa bir not yazmıştım (Türkçe). Belki işinize yarar.
Köşe yazıları
Uğur Gürses: Hane yanarken büyüme türküsü söylemek
Bugün sadece tek bir şey okuyacak zamanınız varsa, bu yazıyı okumanızı tavsiye ederim.
“Ülkenin geldiği yerin özeti bakımından şu çok ilginç: Normal bir ülkede kamu otoriteleri bankaların alabileceği riskler konusunda düzenleme yapar ve yeri geldiğinde uyarır. Türkiye’de ise bankalar ilgili bakanı, düzenleyici otoriteler konusunda uyarıyor. Bu otoritelerin sistemik risk sınırına doğru ittiğinden yakınıyor.
Normal bir ülkede, yasasında enflasyon ve istihdam görevi olan merkez bankaları enflasyonu öncelerken, bizde birincil görevi olan fiyat istikrarı ile çelişmemek kaydıyla büyümeyi ve istihdamı ikincil planda tutan bir görevi olan merkez bankasının enflasyonu patlattığı gibi hala büyüme türküsü söylemesi topluma bilerek yapılan bir kötülük.” (devamı)
Kasko çılgınlığı
Hürriyet gazetesinden Noyan Doğan, sigorta şirketlerinin fahiş fiyatlı Kasko tekliflerini yazmış. “160 bin TL’ye Kasko olur mu?” diye sormuş. Enflasyon ve belirsizlik nedeniyle, bazı sigorta şirketlerinin Kasko yapmak istemedikleri için böyle yüksek fiyatlı teklifler verdiğini söylemiş. Piyasadaki teklifler arasındaki büyük fiyat farklarının sigorta sektörüne zarar vereceğini söylemiş. Birileri bu işe el atsın demiş.
Sigorta piyasaları ile ilgileniyorsanız ve böyle şeyler neden olur öğrenmek istiyorsanız, Risky Business: Why Insurance Markets Fail and What to Do About It başlıklı kitaba bir göz atabilirsiniz. Kitap 2023' yılının başında yayınlanacak.
TOGG ile online alışveriş keyfi
TOGG’un renkleri belli olmuş. Ben Pamukkale rengini beğendim.
TOGG hakkında bilmemiz gerekenleri Sabah gazetesinden Ufuk Sandık yazmış:
TOGG kullananlar karayollarında THY Miles&Smiles’tan statü mili kazanabilecekmiş.
TOGG ile seyir halindeyken Trendyol’dan online alışveriş yapabileceksiniz.
TOGG ile Paycell işbirliği sayesinde araçtan inmeden pek çok ödemeyi yapabiliceksiniz.
Görünen o ki, Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubu, sadece arabayı alırken değil, arabayı kullanırken de rahat rahat grup şirketlerine para kazandırabilmeniz için elinden geleni yapıyor :)
2023 Seyahat Trendleri
Turizmle ilgileniyorsanız, Habertürk’ten Güntay Şimşek 2023 seyahat trendlerini yazmış. Şöyle özetlemiş:
Sıra dışı tatiller öne çıkacak
Sanal gerçeklik seyahatleri popüler olacak
Kültür turları önem kazanacak
Tarihi rotalara rağbet artacak
İş seyahatleri tatile dönüşecek
Yazı Booking.com’un Travel Predictions 2023 başlıklı çalışmasını özetliyor. Dolayısıyla çoktan görmüş olabilirsiniz. Görmediyseniz, asıl metni şuradan okuyabilirsiniz (İngilizce). Hospitalitynet’te biraz daha detay var.
“Nobel İktisat Ödülü Saçmalığı”
Dünya gazetesinden Osman Arolat, Nobel Ekonomi Ödülü’nden şikayet etmiş. Bu işin laçkası çıktı diyerek veryansın etmiş. Ama aynı zamanda da bir itirafta bulmuş. Şöyle demiş:
“Diğer 2 iktisatçı Diamond ve Pybug ise teorik iktisatçılar. Açıkçası onları ben de ilk kez duydum.”
Önce isimleri netleştirelim, bu sene Nobel Ekonomi ödülünü alanlar: Ben S. Bernanke, Douglas W. Diamond ve Philip H. Dybvig.
Bernanke’yi bütün dünya tanıyor. Tabii diğer iki iktisatçıyı, yani Diamond ve Dybvig’i herkes tanımıyor ama bu ikilinin modeli (Diamond-Dybvig modeli) hemen her üniversitedeki iktisat derslerinde anlatılır, okutulur, sınavlarda sorulur.
Yazıdan Osman Arolat’ın neye sinirlendiği pek anlaşılmıyor aslında. Keşke Refet Gürkaynak hocamızın Bilkent’te yaptığı “2022 İktisat Nobeli” dersini izleseydi. Hoca, Nobel İktisat ödülünün neden bu üç kişiye verildiğini güzelce anlatıyor.
2022 İktisat Nobeli Dersi
İzlemek isterseniz, az önce bahsettiğim ders:
Bitirirken…
İktisat Nedir? | Bülten’in Yönetici Özeti bölümü (alt bülten) zamanı olmayanlar için abonelik gerektiren bir bülten olmayı amaçlıyor. Bu projeye destek vermek istiyorsanız lütfen Yönetici Özeti’ne ayrıca abone olun ve böyle bir bültende neler görmek isteyeceğiniz bana yazın. Hem İktisat Nedir?’e hem de Yönetici Özeti’ne aşağıdaki bağlantıdan abone olabilirsiniz.